Γενικές Πληροφορίες
Τι είναι η Διεγερτική Ψύχωση από Ουσίες;
Η ψύχωση είναι μια συνθετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση διαταραχών στη σκέψη, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά του ασθενούς, χωρίς ο ασθενής να το αντιλαμβάνεται. Τα άτομα με αυτή τη διαταραχή έχουν διαφορετική άποψη και ερμηνεία των όσων συμβαίνουν γύρω τους.
Η ψύχωση που προκαλείται από ουσίες, γνωστή και ως ψύχωση από διεγερτικά, είναι μια συχνά αναφερόμενη κατάσταση στις μέρες μας και προκαλείται από τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ψύχωση είναι το αποτέλεσμα της κατάχρησης συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Εκτός από την κατάχρηση ναρκωτικών, η ψύχωση που προκαλείται από φάρμακα μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλες περιπτώσεις, όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η λήψη πολύ υψηλής δόσης φαρμάκου που συνταγογραφείται από γιατρό ή ως ανεπιθύμητη ενέργεια ενός φαρμάκου που λαμβάνεται.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διαφοροποιείται η ψύχωση που προκαλείται από φάρμακα από μια υποκείμενη ψυχική διαταραχή, προκειμένου να χορηγείται η σωστή θεραπεία.
Αιτίες
Αιτίες της διεγερτικής ψύχωσης που προκαλείται από ουσίες
Η ψύχωση που προκαλείται από ουσίες μπορεί να εμφανιστεί στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- κατάχρηση φαρμάκων που λαμβάνονται από φαρμακεία με ή χωρίς ιατρική συνταγή
- λήψη πολύ υψηλής δόσης ενός συγκεκριμένου φαρμάκου
- υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- ανεπιθύμητη αντίδραση σε ένα συγκεκριμένο φάρμακο
- ανεπιθύμητη αντίδραση που προκαλείται από ακατάλληλη ανάμειξη φαρμακευτικών ουσιών.
Οι κύριες φαρμακευτικές ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν ψύχωση λόγω φαρμάκων ως ανεπιθύμητη ενέργεια:
- παυσίπονα
- κορτικοστεροειδή
- αντιισταμινικά
- φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρδιαγγειακού συστήματος (όπως β-αποκλειστές, αναστολείς διαύλων ασβεστίου, αναστολείς μετατροπής της αγγειοτενσίνης, διουρητικά κ.λπ.)
- μυοχαλαρωτικά
- κυτταροστατικά
- αντιπαρκινσονικά
- αντικαταθλιπτικά
- σπασμολυτικά.
Εκτός από αυτές τις φαρμακευτικές ουσίες, μπορεί επίσης να περιγραφούν ορισμένα διεγερτικά ή κατασταλτικά φάρμακα, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε ψύχωση που προκαλείται από ουσίες, όπως:
- Στα διεγερτικά φάρμακα περιλαμβάνονται η αμφεταμίνη, η κοκαΐνη και η μεθαμφεταμίνη.
- Στα κατασταλτικά φάρμακα περιλαμβάνονται οι βενζοδιαζεπίνες, η μαριχουάνα και οι ουσίες που περιέχονται στο αλκοόλ.
Η εναλλασσόμενη χρήση διεγερτικών και κατασταλτικών φαρμάκων μπορεί με τη σειρά της να προκαλέσει ψύχωση που προκαλείται από φάρμακα, η οποία συχνά μπορεί να συγχέεται με διπολική συναισθηματική διαταραχή.
Διάγνωση
Διάγνωση της διεγερτικής ψύχωσης που προκαλείται από ουσίες
Για να διαγνωστεί η διεγερτική ψύχωση που προκαλείται από ναρκωτικά, είναι απαραίτητη μια κλινική εξέταση, κατά τη διάρκεια της οποίας ο γιατρός θα συλλέξει πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα που βιώνει ο ασθενής, τον χρόνο εμφάνισής τους και τον πιθανό εκλυτικό παράγοντα. Θα πρέπει να αναφερθούν πληροφορίες σχετικά με άλλες ασθένειες που πάσχει ο ασθενής ή που υπάρχουν στην οικογένειά του, τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας του ασθενούς, αν καπνίζει ή καταναλώνει αλκοόλ, τα φάρμακα που λαμβάνει.
Εκτός από το ιατρικό ιστορικό, απαιτείται ψυχιατρική εξέταση.
Η διάγνωση της ψύχωσης που προκαλείται από τα ναρκωτικά, γίνεται μετά από ψυχιατρική εξέταση. Αρχικά είναι προσωρινή ως διάγνωση (πιθανή) . Τίθεται ως οριστική με την πάροδο του χρόνου, μετά από τακτική αξιολόγηση του ασθενούς και μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα αποχής.
Κατά τη διαδικασία διάγνωσης της ψύχωσης που προκαλείται από την προσπάθεια, είναι απολύτως απαραίτητο να διαφοροποιηθεί από άλλες ψυχιατρικές διαταραχές που είναι παρόμοιες ως προς τα συμπτώματα, όπως η σχιζοφρένεια και η διπολική συναισθηματική διαταραχή.
Σε αντίθεση με τη σχιζοφρένεια, οι κλινικές εκδηλώσεις της διεγερτικής ψύχωσης που προκαλείται από τα ναρκωτικά εξαφανίζονται πλήρως μετά τη διακοπή και δεν υποτροπιάζουν.
Θεραπευτικές παρεμβάσεις
Θεραπεία της διεγερτικής ψύχωσης που προκαλείται από ουσίες
Η ψύχωση που προκαλείται από ουσίες μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη διακοπή της έκθεσης στον αιτιολογικό παράγοντα. Αυτό περιλαμβάνει τη διακοπή της κατανάλωσης ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ, την αποφυγή υπερβολικών δόσεων φαρμάκων, την αποφυγή κατάχρησης ή τον συνδυασμών φαρμακευτικών ουσιών. Όλα τα παραπάνω γίνονται πάντα με την συμβουλή και την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας. Άμεση ενημέρωση του θεράπων ιατρού σας όποτε εμφανίζονται κλινικές εκδηλώσεις παρόμοιες με τις παραπάνω, μετά τη λήψη ενός φαρμάκου (νέας ή επαναλαμβανόμενης συνταγογράφησης).
Η συμπτωματική θεραπεία των συμπτωμάτων ψύχωσης που προκαλούνται από ουσίες αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση αντιψυχωσικών, αντικαταθλιπτικών και άλλων τύπων φαρμάκων (όπως η κλοζαπίνη).
Η γνωσιακή ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη για την καταπολέμηση των ειδικών συμπτωμάτων της νόσου. Η γνωσιακή ψυχοθεραπεία βοηθά τον ασθενή να κατανοήσει και να διαχειριστεί τις κλινικές εκδηλώσεις του. Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις αιτίες που προκαλούν την πάθηση.