*Μαρκαντώνη Ανδρονίκη*(1), Φιοράκης Χρήστος (2), Κασσανής Κωνσταντίνος (3), Ρώσσιου Αθανασία (4), Φιλοπούλου Μαρία (5)
(1) Κοινωνική Λειτουργός Κ.Ψ.Υ. «Χαλανδρίου» -Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματά», Αθήνα.
(2) Ψυχίατρος (PhD), Ε/Β΄ Κ.Ψ.Υ. «Χαλανδρίου» – Ψυχίατρος Οικοτροφείου «Αγγέλια» / Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματά», Αθήνα.
(3) Μαθηματικός, Φοιτητής σχολής Διαιτολόγιας, Αθήνα.
(4) Επιστημονικά Υπεύθυνη Οικοτροφείου «Αγγέλια» / ΓΝΑ «Γ. Γεννηματά»..
(5) Ψυχίατρος, Διευθύντρια Κ.Ψ.Υ. Χαλανδρίου -Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματά», Αθήνα.
Οι άνθρωποι από τη φύση τους αγγίζουν και αγγίζονται. Η ανάγκη του αγγίγματος υπάρχει υπό το πρίσμα της συνείδησης του ανθρώπου. Η έγκυος δίνει ήδη το πρώτο άγγιγμα στο μωρό που κυοφορεί χαιδευοντας την κοιλία της. Η εξάρτηση της επαφής που προκύπτει με τους ανθρώπους που είναι φροντιστές κατά τη βρεφική μας ηλικία, υποδηλώνει πόσο σημαντική είναι για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του σώματος μας.
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες το άγγιγμα έχει τεράστιο αντίκτυπο στη ψυχολογική και σωματική μας υγεία. Έχει παρατηρηθεί ότι με τους στενούς φίλους και την οικογένεια μας, αγγίζουμε ο ένας τον άλλον, περισσότερο από ότι αντιλαμβανόμαστε. Το άγγιγμα ως πράξη περιλαμβάνει την αγάπη, τη ζεστασιά και την παρηγοριά. Μέσα στον κοινό κανόνα όμως υπάρχει και η εξαίρεση των ανθρώπων που δεν συγκινούνται από κανένα είδους αγγίγματος. Όμως έχει αποδειχτεί ότι το άγγιγμα αποτελεί ρυθμιστή, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να μετριάζει τις επιδράσεις του άγχους και του πόνου, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Σε κάποιες δύσκολες καταστάσεις όπως το πένθος, έχει παρατηρηθεί ότι η επαφή με τους γύρω βοηθά να ανταποκριθούμε καλύτερα στην αντιμετώπιση αυτών των δυσμενών καταστάσεων. Δημιουργείται η σωματική ανάγκη η οποία πολλές φορές περιγράφεται ως «πείνα του δέρματος» ή «πείνα για άγγιγμα».
Από την άλλη, πόσες φορές δεν έχει παρατηρηθεί ότι σε στιγμές έντονου στρες νιώθουμε την ανάγκη του αγγίγματος γιατί με αυτό τον τρόπο διοχετεύουμε το «βάρος» της «αρνητικής ενέργειας» και σε ένα άλλο πρόσωπο. Είναι σαν να προσπαθούμε να του μεταβιβάσουμε ένα τμήμα της δικής μας συναισθηματικής βαρύτητας. Μια άλλη μορφή αγγίγματος είναι το χάδι στην πλάτη. Η διέγερση των νευρώνων της πλάτης απελευθερώνει οξυτοκίνη και ντοπαμίνη, έχει άμεση επίδραση στα επίπεδα κορτιζόλης κι έτσι ρυθμίζει τη ψυχική μας διάθεση. Επιστημονικές έρευνες αναφέρουν ότι μπορεί η ψευδαίσθηση του αγγίγματος να λειτουργήσει ανακουφιστικά πχ χαϊδεύοντας τα κατοικίδια, μπορεί να προσφέρει κάποια από τα συναισθηματικά οφέλη της αίσθησης του αγγίγματος.
Η αναγκαστική απομόνωση που δημιουργήθηκε λόγω της πανδημίας δημιούργησε συνθήκες κοινωνικής απομόνωσης με ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες στη ψυχική υγεία. Πριν τη δεδομένη συγκυρία ήταν σαφώς πιο εύκολη η κοινωνική επαφή με φίλους και συγγενικά πρόσωπα και το άγγιγμα ή η αγκαλιά πολύ πιο ασφαλή. Γι’ αυτό και η έλλειψη επαφής αποτελεί οδυνηρή αλλά και τραυματική εμπειρία ειδικά την περίοδο της πανδημίας.