Γρήγορη αναζήτηση
Αποφευκτική (Αγχώδης) Διαταραχή Προσωπικότητας
Avoidant Personality Disorder (AvPD)
Η αποφευκτική (Αγχώδης) διαταραχή προσωπικότητας (AvPD) είναι μια κατάσταση ψυχικής υγείας που χαρακτηρίζεται από αισθήματα ακραίας κοινωνικής αναστολής, ανεπάρκειας και ευαισθησίας στην αρνητική κριτική και απόρριψη. Τα άτομα με AvPDμπορεί να αποφεύγουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και δραστηριότητες από φόβο απόρριψης ή ντροπής. Μπορεί επίσης να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητές τους. Η AvPDδιαγιγνώσκεται με βάση μια ψυχολογική αξιολόγηση και αντιμετωπίζεται με θεραπεία, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία ή/και φαρμακευτική αγωγή.
Γενικές Πληροφορίες
Τι είναι η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;
Η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας είναι μία από μια ομάδα καταστάσεων που είναι γνωστές ως διαταραχές προσωπικότητας. Αυτές οι διαταραχές, σε γενικές γραμμές, είναι μόνιμα πρότυπα συμπεριφοράς που δεν συνάδουν με τα πολιτισμικά πρότυπα και προκαλούν συναισθηματικό πόνο στο άτομο ή στους γύρω του. Η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας ομαδοποιείται με άλλες διαταραχές προσωπικότητας που χαρακτηρίζονται από αισθήματα νευρικότητας και φόβου. Τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας έχουν χρόνια αισθήματα ανεπάρκειας και είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στο να κριθούν αρνητικά από τους άλλους. Παρόλο που θα ήθελαν να αλληλεπιδρούν με τους άλλους, τείνουν να αποφεύγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση λόγω του έντονου φόβου τους ότι θα απορριφθούν από τους άλλους.
Πόσο συχνή είναι η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;
Η Aποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας (AvPD) είναι σχετικά σπάνια, με εκτιμώμενο επιπολασμό περίπου 2% στο γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, είναι πιο συχνή σε ορισμένους πληθυσμούς, όπως τα άτομα με άλλες ψυχικές παθήσεις, όπως οι αγχώδεις διαταραχές ή η κατάθλιψη.
Εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες και συχνά συνυπάρχει με άλλες ψυχικές διαταραχές, όπως η διαταραχή κοινωνικού άγχους, η κατάθλιψη και άλλες διαταραχές προσωπικότητας.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η AvPD μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστεί επειδή τα συμπτώματα μπορεί να επικαλύπτονται με άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας και πολλά άτομα με AvPD μπορεί να μην αναζητούν βοήθεια λόγω της ντροπής και της αμηχανίας που νιώθουν.
Συμπτώματα και Αιτίες
Τι προκαλεί την αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;
Η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας (AvPD) θεωρείται ότι προκαλείται από ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Μελέτες υποδεικνύουν ότι γενετικοί παράγοντες μπορεί να κάνουν ένα άτομο πιο επιρρεπές στη διαταραχή, ενώ περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η παιδική κακοποίηση, η παραμέληση ή η απόρριψη από τους γονείς μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της AvPD. Επιπλέον, οι εμπειρίες κοινωνικής απόρριψης, κριτικής ή γελοιοποίησης στην πρώιμη παιδική ηλικία μπορεί επίσης να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της AvPD. Οι έρευνες υποδεικνύουν επίσης ότι η χημεία του εγκεφάλου και οι δομικές διαφορές σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της AvPD.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας;
Για τα άτομα που παρουσιάζουν τη διαταραχή, ο φόβος της απόρριψης είναι τόσο έντονος, που επιλέγουν την απομόνωση αντί να διακινδυνεύσουν να απορριφθούν σε μια σχέση. Το πρότυπο συμπεριφοράς με αυτή τη διαταραχή μπορεί να ποικίλλει από ήπιο έως ακραίο.
Εκτός από το φόβο της ταπείνωσης και της απόρριψης, άλλα κοινά χαρακτηριστικά των ατόμων με αυτή τη διαταραχή περιλαμβάνουν:
- Επίμονα αισθήματα κοινωνικής αναστολής και ανεπάρκειας
- Ακραία ευαισθησία στην αρνητική αξιολόγηση ή απόρριψη
- Έχουν την τάση να υπερβάλλουν σε πιθανά προβλήματα.
- Σπάνια δοκιμάζουν κάτι καινούργιο ή παίρνουν ρίσκα.
- Είναι υπερευαίσθητοι και πληγώνονται εύκολα από την κριτική ή την αποδοκιμασία.
- Έχουν λίγους, αν όχι καθόλου, στενούς φίλους και είναι απρόθυμοι να εμπλακούν με άλλους, εκτός αν είναι σίγουροι ότι θα γίνουν αρεστοί.
- Έχουν την τάση να είναι ντροπαλοί, αδέξιοι και αμήχανοι σε κοινωνικές καταστάσεις λόγω του φόβου μήπως κάνουν κάτι λάθος ή βρεθούν σε δύσκολη θέση.
- Αποφυγή κοινωνικών ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν σημαντική διαπροσωπική επαφή
- Περιορισμένες και άκαρπες σχέσεις λόγω του φόβου της γελοιοποίησης ή της απόρριψης
- Αναστολή σε νέες διαπροσωπικές καταστάσεις λόγω συναισθημάτων ανεπάρκειας
- Ενασχόληση με την κριτική ή την απόρριψη με αισθήματα κατωτερότητας και
αποφυγή στενών σχέσεων
Αξίζει να σημειωθεί ότι για να διαγνωστεί η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας, τα συμπτώματα αυτά πρέπει να είναι μακροχρόνια και να προκαλούν σημαντική δυσφορία ή έκπτωση στην κοινωνική, επαγγελματική ή άλλη λειτουργικότητα.
Διάγνωση και εξετάσεις
Πώς διαγιγνώσκεται η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;
Η διάγνωση της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας (AvPD) γίνεται από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, όπως ψυχολόγο ή ψυχίατρο, με βάση μια κλινική συνέντευξη και την παρατήρηση της συμπεριφοράς, των σκέψεων και των συναισθημάτων του ατόμου. Η διάγνωση γίνεται συνήθως με την αξιολόγηση των συμπτωμάτων και των εμπειριών του ατόμου σε σχέση με τα κριτήρια που περιγράφονται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5). Για να πληροί τα κριτήρια της AvPD, το άτομο πρέπει να έχει ένα διάχυτο μοτίβο κοινωνικής αναστολής, αισθήματα ανεπάρκειας και υπερευαισθησία στην αρνητική αξιολόγηση, καθώς και τουλάχιστον τέσσερα από τα ακόλουθα επτά κριτήρια:
- Αποφεύγει επαγγελματικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν σημαντική διαπροσωπική επαφή, λόγω φόβων για κριτική, αποδοκιμασία ή απόρριψη.
- Είναι απρόθυμος να εμπλακεί με ανθρώπους, εκτός αν είναι σίγουρος ότι θα γίνει αρεστός.
- Δείχνει αυτοσυγκράτηση μέσα στις στενές σχέσεις, λόγω του φόβου ότι θα ντροπιαστεί ή θα γελοιοποιηθεί.
- Ασχολείται με το ενδεχόμενο να επικριθεί ή να απορριφθεί σε κοινωνικές καταστάσεις.
- Αναστέλλεται σε νέες διαπροσωπικές καταστάσεις λόγω του αισθήματος ανεπάρκειας.
- Θεωρεί τον εαυτό του κοινωνικά ανίκανο, προσωπικά μη ελκυστικό ή κατώτερο από τους άλλους.
- Είναι ασυνήθιστα απρόθυμος να πάρει προσωπικά ρίσκα ή να εμπλακεί σε νέες δραστηριότητες επειδή μπορεί να αποδειχθούν ενοχλητικές.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η διάγνωση της AvPD θα πρέπει να γίνεται μόνο από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, καθώς απαιτεί μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση που λαμβάνει υπόψη τη συνολική ψυχική και σωματική υγεία του ατόμου, καθώς και το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό του.
Θεραπευτικές παρεμβάσεις
Πώς αντιμετωπίζεται η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;
Η θεραπεία των διαταραχών της προσωπικότητας είναι δύσκολη για τον λόγο οτι τα άτομα με αυτές τις διαταραχές έχουν βαθιά ριζωμένα πρότυπα σκέψης και συμπεριφοράς που υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, τα άτομα με αποφευκτική (αγχωτική) διαταραχή προσωπικότητας τείνουν να είναι πιο θετικοί για θεραπεία, επειδή η διαταραχή τους προκαλεί σημαντική δυσφορία. Οι περισσότεροι θέλουν να αναπτύξουν συντροφικές σχέσεις. Αυτή η επιθυμία μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας να ακολουθήσουν τα θεραπευτικά τους σχέδια.
Η Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας (AvPD) αντιμετωπίζεται συνήθως με ψυχοθεραπεία, συγκεκριμένα με την γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία . Ο στόχος της ψυχοθεραπείας είναι να βοηθήσει το άτομο να μάθει να αναγνωρίζει και να αλλάζει τα αρνητικά πρότυπα σκέψης και συμπεριφοράς και να ενισχύει την αυτοεκτίμηση και τις κοινωνικές δεξιότητες. Μπορεί επίσης να συνταγογραφηθούν φάρμακα, όπως αντικαταθλιπτικά, για να βοηθήσουν στη διαχείριση συμπτωμάτων όπως το άγχος. Για καλύτερα αποτελέσματα, ωστόσο, η φαρμακευτική θεραπεία θα πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία. Η θεραπεία για τα άτομα με αυτή τη διαταραχή είναι πιο αποτελεσματική όταν τα μέλη της οικογένειας συμμετέχουν και υποστηρίζουν. Επιπλέον, η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να μάθει πώς να δημιουργεί υγιείς σχέσεις και συνδέσεις με άλλους ανθρώπους, κάτι που μπορεί να αποτελέσει σημαντική πρόκληση για τα άτομα με AvPD.
Πρόληψη
Μπορεί να προληφθεί η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;
Παρόλο που μπορεί να μην είναι δυνατόν να προληφθεί αυτή η διαταραχή, μπορεί να είναι χρήσιμο να αρχίσει η θεραπεία των ατόμων μόλις αρχίσουν να εμφανίζουν συμπτώματα.
Αποφευκτική,αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητασ,αποφευκτική συμπεριφορά,αποφευκτική διαταραχή,αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητασ συννοσηρότητα,αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητασ συμπτωματα, Αγχώδης Διαταραχή προσωπικότητας, αγχωδησ διαταραχη προσωπικοτητασ, αγχώδησ αποφευκτική διαταραχή τησ προσωπικότητασ, ακραίας κοινωνικής αναστολής, ευαισθησία στη κριτική, Avoidant Personality Disorder, Τι είναι η Αγχώδης Διαταραχή Προσωπικότητας, Πόσο συχνή είναι η Αγχώδης Διαταραχή Προσωπικότητας, Τι προκαλεί τη Αγχώδης Διαταραχή Προσωπικότητας, συμπτώματα της Αγχώδης Διαταραχή Προσωπικότητας, Πώς αντιμετωπίζεται η Αγχώδης Διαταραχή Προσωπικότητας
